Σε ποιους ασθενείς ενδείκνυται η κατάλυση;
Η κατάλυση του κολποκοιλιακού κόμβου διενεργείται σε ασθενείς με κολπικές ταχυαρρυθμίες στην προσπάθεια να περιοριστεί η υψηλή καρδιακή συχνότητα που αυτές προκαλούν. Συνήθως, έχει προηγηθεί προσπάθεια αντιμετωπίσεως των ταχυκαρδιών αυτών με φαρμακευτική αγωγή, είτε με στόχο τον έλεγχο του ρυθμού, είτε με στόχο τον έλεγχο της καρδιακής συχνότητας. Στον έλεγχο ρυθμού δίνονται φάρμακα (προπαφαινόνη, σοταλόλη, φλεκαϊνίδη, αμιωδαρόνη) που αποτρέπουν τη δημιουργία αυτών των ταχυκαρδιών. Στον έλεγχο συχνότητας, η παραμονή των ταχυκαρδιών αυτών θεωρείται δεδομένη και απλά δίνονται φάρμακα (β-αποκλειστές, αναστολείς των διαλων ασβεστίου, digoxin) με σκοπό την ελάττωση των ερεθισμάτων που κατεβαίνουν από τους κόλπους προς τις κοιλιές και κατ’ επέκταση της καρδιακής συχνότητας. Όταν για τον έλεγχο συχνότητας αποτυγχάνει η φαρμακευτική αγωγή και συνεχίζουν να υπάρχουν συμπτώματα, τότε εφαρμόζεται η κατάλυση του κολποκοιλιακού κόμβου. Για να διενεργηθεί κατάλυση του κολποκοιλιακού κόμβου πρέπει απαραίτητα ο ασθενής να υποστηριχθεί ή ήδη να υποστηρίζεται από μόνιμο βηματοδότη. Συνήθως, η κατάλυση κολποκοιλιακού κόμβου επιλέγεται σε ασθενείς μεγάλης ηλικίας, στους οποίους λόγω του επεμβατικού κινδύνου, δεν μπορούν να εφαρμοστούν εργώδεις επεμβατικές θεραπείες όπως η κατάλυση της κολπικής μαρμαρυγής.
Συνοψίζοντας, σε κατάλυση κολποκοιλιακού κόμβου έχουν ένδειξη να υποβληθούν:
- Ασθενείς με εμμένουσα κολπική μαρμαρυγή ή κολπική ταχυκαρδία (πλην του τυπικού κολπικού πτερυγισμού) που δεν είναι επιδεκτική στη φαρμακευτική αγωγή
- Ασθενείς με παροξυσμική κολπική μαρμαρυγή ή κολπική ταχυκαρδία (πλην του τυπικού κολπικού πτερυγισμού) που δεν είναι επιδεκτική στη φαρμακευτική αγωγή.
Ο τυπικός κολπικός πτερυγισμός ίσως θα πρέπει να αποτελεί εξαίρεση, καθώς μπορεί να θεραπευθεί με κατάλυση εξίσου εύκολα χωρίς να απαιτείται εμφύτευση βηματοδότη. Το ίδιο ισχύει και για υπερκοιλιακές ταχυκαρδίες (πχ. κομβική ταχυκαρδία επανεισόδου) - Ασθενείς με κολπική μαρμαρυγή ή κολπική ταχυκαρδία, στους οποίους η επεμβατική θεραπεία με κατάλυση έχει αποτύχει και δεν επιθυμούν να υποβληθούν σε νέα επέμβαση
Ποιος είναι ο επεμβατικός στόχος;
Ο επεμβατικός στόχος είναι η κατάλυση του δεματίου του χις κολποκοιλιακού κόμβου με αποτέλεσμα την διακοπή της αγωγής των ερεθισμάτων από τους κόλπους προς τις κοιλιές.
Εάν υπάρχει ήδη εμφυτευμένος βηματοδότης θα υποστηρίζει πλέον την καρδιακή συχνότητα, καθώς χωρίς αυτόν η καρδιακή συχνότητα θα ήταν εξαιρετικά χαμηλή.
Η εμφύτευση βηματοδότη και η διενέργεια κατάλυσης του κολποκοιλιακού κόμβου μπορεί να γίνουν στον ίδιο χρόνο, είναι όμως προτιμότερο να εμφυτευθεί αρχικά ο βηματοδότης και σε μικρό χρονικό διάστημα (20-30 ημέρες) να διενεργηθεί η επέμβαση κατάλυσης.
Προετοιμασία του ασθενούς για την επέμβαση
Η επέμβαση κατάλυσης δεν χρειάζεται ιδιαίτερη προετοιμασία από πλευράς του ασθενούς. Γενικώς χρειάζεται:
- Ο ασθενής, κατά την επέμβαση, πρέπει να είναι νηστικός το ίδιο πρωί (μπορεί να έχει πάρει κανονικά βραδινό), ενώ εάν η επέμβαση γίνεται απόγευμα, μπορεί να έχει ληφθεί ένα ελαφρύ πρωινό.
- Εάν ο ασθενής λαμβάνει αντιπηκτικά φάρμακα, συνήθως δεν διακόπτονται, αλλά θα πρέπει να γίνεται προηγούμενη συνεννόηση με τον γιατρό του.
- Σε ότι αφορά την υπόλοιπη φαρμακευτική αγωγή, αυτή μπορεί να συνεχίζεται κανονικά ακόμα και την ημέρα της επέμβασης.
Η διαδικασία της επέμβασης
Η επέμβαση γίνεται χωρίς γενική αναισθησία, μόνο με τοπική αναισθησία στο σημείο της παρακεντησης.
Στο ηλεκτροφυσιολογικό εργαστήριο, ο ασθενής θα συνδεθεί με συνεχή ηλεκτροκαρδιογραφική παρακολούθηση. Θα γίνει, με τοπική αναισθησία, η παρακέντηση στην άνω περιοχή του μηρού (δεξιά ή αριστερά) για να τοποθετηθεί στην μηριαία φλέβα ειδικό θηκάρι (μικρό σωληνάκι) μέσα από το οποίο εισέρχεται ένας πηδαλιουχούμενος καθετήρας, ο καθετήρας κατάλυσης. Ο καθετήρας κατάλυσης προωθείται από την μηριαία φλέβα, διέρχεται από την κάτω κοίλη φλέβα, για να εισέλθει στον δεξιό κόλπο της καρδιάς και από εκει στην δεξιά κοιλία, όπου αναζητείται το σημείο που καταγράφεται το δυναμικό του δεματίου του His. Εκεί αποδίδεται ενέργεια με σκοπό τον καυτηριασμό του δεματίου του His και της κατάργησης της κολποκοιλιακής αγωγής. Ακολούθως, γίνεται έλεγχος και ρύθμιση στο βηματοδότη και η επέμβαση ολοκληρώνεται. Γίνεται αιμόσταση τα σημεία των παρατηρήσεων και ο ασθενής, αφού πιθανόν μείνει για λίγη ώρα στην ανάνηψη, επιστρέψει στο θάλαμο.
Μετά την επέμβαση
Ο ασθενής αμέσως μετά την επέμβαση επιστρέφει στο θάλαμο, όπου μένει κατακεκλιμένος, προσέχοντας τις πρώτες ώρες να μην κάνει έντονες κινήσεις των κάτω άκρων. Συνήθως, μπορεί να σηκωθεί από το κρεβάτι 4-5 ώρες μετά την επάνοδό του στο θάλαμο και ενδεχόμενα μπορεί να εξέλθει αυθημερόν ή την επόμενη ημέρα. Ο ασθενής μπορεί να διακόψει την προηγούμενα χορηγούμενη φαρμακευτική αγωγή για έλεγχο της καρδιακής συχνότητας, όπως β-αποκλειστές, digoxin, κα. Θα χρειαστεί επανέλεγχος του ασθενούς και έλεγχος του βηματοδότη συνήθως σε 15-30 ημέρες μετά την επέμβαση.
Ποιο είναι το αναμενόμενο αποτέλεσμα από την κατάλυση;
Το αναμενόμενο αποτέλεσμα της επέμβασης είναι η ανακούφιση του ασθενούς από τα συμπτώματα του χωρίς την ανάγκη να λαμβάνει πολλά φάρμακα, με πιθανότητα παρενεργειών και μάλιστα σε υψηλές δόσεις.
Ο ασθενής γίνεται πλέον απόλυτα εξαρτημένος από το βηματοδότη και για αυτό θα πρέπει να ελέγχεται τακτικά η καλή βηματοδοτική λειτουργία. Αυτή η απόλυτη εξάρτηση είναι ένας εκ των παραγόντων που η θεραπεία αυτή δεν επιλέγεται παρά μόνο σε ηλικιωμένους ασθενείς.
Υπάρχουν κίνδυνοι από την επέμβαση;
Η επέμβαση της κατάλυσης του κολποκοιλιακού κόμβου είναι μία ιδιαιτέρως ασφαλής επέμβαση. Μία υπαρκτή, πλην όμως σπάνια, επιπλοκή είναι η κατάλυση του κολποκοιλιακού κόμβου και η ταυτόχρονη απώλεια της λειτουργίας τους βηματοδότη (πχ. από μετακίνηση ή δυσλειτουργία του κοιλιακού ηλεκτροδίου).
Διαβάστε περαιτέρω :